A Xunta indulta Ponte Inferno e condena o Verdugo

Redacción adiante | A Coruña | 18 de decembro. A Xunta de Galiza deixou caducar o trámite de extinción da concesión de 1899 dun encoro no río Verdugo. Tres anos facendo que facía para non facer nada nin incomodar a eléctrica (Naturgy), un poder asentado no país malia que a propiedade e os cartos escapasen hai anos cara o Mediterráneo. A presa de Ponte Inferno segue en pé, a empresa volveu turbinar ao día seguinte de que os ecoloxistas, Adega e as asociacións A rente do chan e Pladever, lanzasen unha alerta indignada.

“Comunicouse hai apenas quince días. Procedemento nulo. É dicir, o expediente de caducidade, caducado… por falta de dilixencia de Augas de Galiza”, explica Fernando Malvar, de A rente do chan. “No 2017 caducou a concesión, que era de 1899, Augas de Galiza tiña que ter iniciado os trámites de oficio. Pero non o fixo. No 2018 fomos entrevistarnos con eles, coa Administración, e tamén levamos o caso á Fiscalía de Medio Ambiente de Compostela. Entón fixeron algúns trámites para a extinción da concesión. Tiñan 18 meses, que finalmente foron 20, dous de graza pola situación de pandemia.”

En xaneiro de 2019, Naturgy presentou alegacións. Os ecoloxistas responderon en marzo esixindo o precintado cautelar do encoro. “Inexplicabelmente, a Administración deixou pasar máis de oito meses, até novembro de 2019, para mover un papel, e outros sete meses máis, até xuño de 2020, para emitir o informe, xusto 10 días despois de que por lei caducara o trámite de extinción… Mesmo tendo en conta a suspensión dos prazos administrativos, desde mediados de marzo a xuño de 2020, causada pola pandemia, a mediados de novembro deste ano, dous anos despois de iniciarse o procedemento, os trámites aínda non estaban concluídos”, explica Adega na nota de prensa deste venres que denuncia o fracaso das institucións públicas na que debería ter sido a primeira reversión dun encoro ao dominio público na demarcación hidrográfica Galiza-Costa.

Os ecoloxistas instarán á Administración a empezar de novo o procedemento de extinción. Presentarán un recurso de alzada diante da Consellería de Medio Ambiente. Mais non descoidarán a vía penal aberta con denuncias contra a empresa por parte do Seprona e outra no Xulgado de Instrución nº 1 de Pontevedra por non alcanzar os límites do caudal ecolóxico.

“Esta empresa fai o que quere e a Xunta está habituada a non facer nada”, quéixase Malvar, “desde 2005 incumpre reiteradamente a lei, desde o 2008 hai unha sentenza firme do TSXG esixindo que se rebaixe en cinco metros a altura da presa, pero non o cumpriron e a presa segue tendo 11 metros”.

O aproveitamento hidroeléctrico de Ponte Inferno no río Verdugo data do 20 de setembro de 1899. En 2020 tiña que estar listo o expediente de extinción. A Xunta tería recuperado a titularidade e, segundo establece a lei, podería volver sacar a concesión a concurso ou solicitar da empresa que restaurase o río á situación anterior. Polo momento, Naturgy gaño tempo, non fará obra ningunha e continuará “facendo caixa cun aproveitamento hidroeléctrico que data do século XIX”, di Adega.

Outros expedientes

Na mesma situación poderían atoparse tamén outros 4 expedientes de extinción de concesións, con prazos mesmo anteriores: dous máis de Naturgy nos ríos Lambre e Anllóns e outros dous de ENEL Green Power España nos ríos Vexo e Mandeo.

“Mentres Núñez Feixóo teima en eliminar e simplificar trámites administrativos para beneficiar a actividade empresarial, o seu goberno non ten présa en tramitar a recuperación das concesións hidroeléctricas. Todo sexa por beneficiar a determinados lobis empresariais a costa dos dereitos da cidadanía e do ambiente”, denuncian Adega. “Nós seguiremos a loitar porque a concesión retorne para o dominio público e non volva saír a concurso, que se rexenere o río”, conclúe Fernando Malvar e anuncia que nas próximas semanas os ecoloxistas intensificarán a campaña sobre Ponte Inferno, convertido xa nun símbolo da batalla contra a depredación dos recursos hidráulicos do país.