Hulla

"A paga", capítulo 5 (I)

Compartilhar no facebook
Facebook
Compartilhar no twitter
Twitter
Compartilhar no google
Google+
Compartilhar no whatsapp
WhatsApp
Compartilhar no telegram
Telegram
Compartilhar no email
Email
Compartilhar no facebook
Compartilhar no twitter
Compartilhar no google
Compartilhar no whatsapp
Compartilhar no telegram
Compartilhar no email

Din que todo comezou preto de Corxesta, no val por onde pasa o río Dorno. Alí había en tempos unha mina, das súas entrañas arrincaban a rocha que ardía nas centrais do sur para producir a electricidade que daquela nos abastecía.

Agora xa non queda nada alí, só unhas ruínas que apenas se poden ver a través da maleza. Os tempos da hulla, das enerxías alimentadas con carbón, remataron, e deles só nos queda o recordo do duro traballo e do que esas persoas acadaron.

Chamárono Mes Negro. Algúns din que lle puxeron ese nome pola cor que amosaban as faces dos mineiros cando volvían das profundidades, rostros desanimados que rexistraban cada día as cámaras de televisión e nos que se podía ler como naquela xornada tampouco conseguiran rescatar aos compañeiros. Outros din que o nome vén dado polos escuros acontecementos que ocorreron despois, cando a busca foi suspendida. Ninguén o sabe realmente, pero tampouco parece que importe demasiado.

Foi unha catástrofe anunciada. Os enxeñeiros levaban meses avisando das filtracións do río, dicían que en calquera momento todo se podería derrubar, que non ía ser posible seguilo controlando. A compañía respondeu falseando os informes que debía presentar ante o ministerio, ocultando os defectos de construción e despedindo aos traballadores que ameazaron con facelo público.

Tampouco axudou a política que estaba levando a cabo a empresa. Aproveitaron as últimas reformas laborais para facer despedimentos masivos, botando fóra aos obreiros máis experimentados e poñendo no seu lugar a rapaces que nunca pisaran as profundidades. Por cada cinco despedimentos só contrataban a tres persoas, e a seguridade acabouse resentindo.

Abandonaron as políticas de prevención, reduciron o gasto no apuntalado e no achique, negáronse a facer as reparacións necesarias sobre os danos cada vez máis evidentes. O único que lles preocupaba era a extracción, aumentar a produción ata o máximo posible, obrigando aos mineiros a facer interminables xornadas baixo constantes presións. Só era cuestión de tempo que todo acabase estoupando.

Finalmente aconteceu. Pasou na quenda de noite, o único aviso que tiveron os mineiros foi o ruído estremecedor que escoitaron sobre as súas cabezas, xusto antes de que todo comezase a derrubarse ao seu redor. Algúns puideron escapar utilizando as escadas, pero pronto ficaron inutilizadas. A maioría quedaron no fondo, sepultados sen vida baixo a rocha ou percorrendo freneticamente os túneles en busca dalgunha saída que permanecese aberta, mentres observaban aterrados como aumentaba o nivel da auga, que se introducía nas profundidades a través do enorme burato que se producira no leito do río.

Pronto a vila enteira estaba alí. Os veciños socorreron aos feridos que conseguiran escapar mentres os mineiros empezaban a organizar o rescate dos atrapados. Non sabían por onde comezar, a situación era un auténtico caos e non tiñan idea de que fora o que acontecera. Iniciaron o descenso, pero non tardaron moito en deterse, o pozo colapsara e non era posible continuar. Tiveron que controlar o ímpeto que lles urxía a coller calquera ferramenta que tivesen a man e pórse a cavar, debían estudar a situación para abordar correctamente o salvamento e que a desgraza non fose aínda maior.

Despois de quince días apenas conseguiran avanzar. Leváralles moito tempo modificar o caudal do río para evitar que seguise inundando a mina, e a pesar de tódolos esforzos e do traballo ininterrompido, aínda estaban empezando a descender os primeiros homes. As xornadas seguiron transcorrendo, xornadas desesperanzadoras tralas que, a cada día que pasaba, era menos probable atopar a alguén con vida. Pero non cesaron, non pararon ata que aos vinte e cinco días, co beneplácito do goberno, a compañía decidiu suspender a busca.

Un brote de indignación xurdiu de entre os traballadores. Como ían parar agora? Non importaba que non quedase ninguén con vida, que as probabilidades de atopar algún home cuxo corazón aínda latexase fosen practicamente nulas, o mínimo que merecían as familias era recuperar os corpos dos seus seres queridos. Pero a compañía non estaba disposta a gastar máis recursos na busca duns cadáveres.

Tampouco estaba disposta a permitir que as familias dos mortos continuasen nos seus fogares. A vila era propiedade da empresa, construírana anos atrás para que os mineiros non tivesen que desprazarse cada día varios quilómetros por unha estrada tortuosa ata chegar ao lugar onde estaba o pozo, que se atopaba a máis de media hora de camiño da aldea máis próxima. Non lles cobraban ningún tipo de renda por utilizar eses pisos, permitíanlles vivir alí coas súas familias como parte do pago polo seu traballo.

Dixéronlles que debían abandonar as vivendas, que só as podían utilizar as persoas que traballasen na empresa, e moitas das familias dos falecidos recibiron o aviso no que lles indicaban que debían irse de alí. Nese lugar, a excepción dalgúns establecementos de hostalaría, comercios ou labores de limpeza, administración ou cribado na mina, os únicos empregos dispoñibles eran os de picador, era a única fonte de ingresos, e ás mulleres non lles estaba permitido traballar baixo a terra. A maioría dos afectados por esta decisión quedaron sen nada: sen ingresos, sen fogar, e sen os seus familiares, cuxos corpos continuaban nas profundidades.

O autor

Álex Pernas

Álex Pernas

A Coruña, 1986. Enxeñeiro de software, músico, poeta e activista polos dereitos dos animais. Autor da novela Xarfas.

A paga

Deixe um comentário

Deixe um comentário