Zona franca non rexistrable

Un venres, o 25 de agosto de 2017, publicábase no DOG a Resolución da Xefatura Territorial da Coruña, pola que se sometía a información pública a actualización do proxecto de explotación, plan de restauración e estudo de impacto ambiental da concesión de explotación San Rafael número 2946, sita nos concellos de Touro e O Pino (A Coruña), promovido pola sociedade Cobre San Rafael, S.L.

O 28 de xaneiro de 2020 a Xunta rexeitou o proxecto pola falla de sostibilidade ambiental e por supor un risco para a calidade das augas e o sistema fluvial Ulla–Deza, zona de especial conservación. Era evidente que neste caso existían uns intereses máis dignos de protección que os dereitos mineiros.

A prevalencia dos valores ambientais dos ecosistemas fluviais e alta capacidade agrogandeira da zona afectada era indiscutible. En breve (e xa o fai con un atraso de polo menos 12 meses), a Dirección Xeral de Minas ditará a resolución que poña fin ao procedemento da solicitude de concesión mineira de A Lei 3/2008, de 23 de maio, de ordenación da minería de Galicia.

Nesta resolución terá que incorporar os condicionamentos necesarios para dar cumprimento aos informes preceptivos que terá que solicitar, para garantir a restauración ambiental de todos os procesos contaminantes, que sofre desde hai anos a área afectada polo dereito mineiro número 2946. Tal e como indica o artigo 26 da Lei 3/2008, de 23 de maio, de ordenación da minería de Galicia, prevese que a resolución denegará o dereito mineiro solicitado en base cando menos á inadecuación á normativa sectorial, de carácter ambiental, agraria ou outra, debidamente acreditada no expediente.

A Xunta de Galicia pode declarar, por razón de interese público, como non rexistrables zonas do territorio de Galicia, de oficio ou a instancia de parte interesada.

Pero o máis importante é que a resolución denegatoria implicará a cancelación da inscrición correspondente no Rexistro mineiro de Galicia sobre o dereito para o outorgamento de autorizacións, permisos e concesións mineiras ás que se refire a lei de minas de Galicia.

Mais esta cancelación do dereito mineiro no Rexistro mineiro de Galicia non significa que non poida saír a concurso mineiro de novo. A veciñanza de Touro terá que insistir para que a área afectada polos dereitos mineiros de Cobre San Rafael sexa declarada zona franca (libre de dereitos mineiros) e non rexistrable, para evitar no futuro un concurso mineiro e outro pesadelo similar á longa noite de pedra que viviron desde o 25 de agosto de 2017 até o de agora. A Xunta de Galicia pode declarar, por razón de interese público, como non rexistrables zonas do territorio de Galicia, de oficio ou a instancia de parte interesada. A veciñanza de Touro e O Pino ten que continuar a loita para conseguir isto último.

Mentres que non o consigan, ningunha veciña e ningún veciño poderán durmir tranquilos..

Silleda | 3 de febreiro.

Imaxe do cabeceiro, da páxina en Facebook do colectivo Cornado Mina NON. E imaxe da autora, tirada do documental San Finx 1960 de Irene Pin.​