Nour e Zhour recomezan a vida en Galiza
Dúas mozas sirias que sufriron o horror da guerra contarán nesta web as súas experiencias e máis cousas. Así chegaron a Europa.
Erik Dobaño | A Coruña | 26 de marzo. “Todo o mundo dicía que había que marchar. Fomos buscar a meu tío unha noite. Discutimos. El non quería fuxir. Acabamos chorando. Esa noite caeron bombas na súa casa. O outro día estabamos todas na casa. Meu tío na primeira planta, a nai na segunda, nós arriba, na terceira… caeu outra bomba. Collemos aos fillos de meu tío e dous homes axudaron a baixalo. Fomos nove persoas nun coche. Cruzamos para o lado da cidade que controlaba o goberno. E despois marchamos a Rakka. Meu tío non quixo. En Rakka alugamos un piso. A nosa nai traballaba, Zhour completou o segundo curso, estivemos case un ano, pero entón a guerra chegou a Rakka, co Dáesh.”
Catro anos antes, no 2012, cando empezou a guerra, Nour e Zhour, a irmá maior que daquela tiña 18 anos, decidiran abandonar Siria pero antes tiñan que convencer a seu tío, inválido a causa da polio, e a familia del para marchar todos xuntos. Nour e Zhour viran saír un día a seu pai da casa e xa non volveron saber del. “Ía buscar comida, aquela mañá había unha batalla, moitas bombas, non sabemos se morreu”.
A Nour gústalle escribir, no diario local, El Forat, publicáranlle algunha cousa. Zhour prefire ler. “Encántame”. E indica os nomes de Mahmoud Darwish, o poeta palestino, e de Ghada al-Samman, unha escritora siria expulsada do Líbano tamén por unha guerra. A nai delas era profesora de árabe na Universidade de Dier-ez-Zor, o pai traballaba nunha inmobiliaria. O pai tiña 60 anos aquela mañá que saíu da casa desesperado por atopar auga ou algo de comida. Dier-ez-Zor está no eixo do mundo e coñece a guerra e a devastación e a riqueza e o esplendor da cultura desde hai máis de 2.300 anos entre ducias de imperios e relixións. Nour quere escribir aquí unha historia de amor por capítulos; Zhour di que ela falará da guerra.
Antes de empezar contan a súa viaxe, como fuxiron.
A principios do 2014 o Dáesh entrou na batalla por Dier-ez-Zor e no verán dese ano a cidade quedou dividida e convertida en fronte de guerra. Agora era o Dáesh contra o Exército sirio.
“Non queremos… non podemos vivir alá. Cando o Dáesh tomou a cidade todo empezou a ir mal. Hoxe o Dáesh xa non está alí, pero o país segue en guerra. A nosa familia tiña propiedades, tamén o meu tío. Nos tiñamos dúas casas, un coche. Eu [Zhour] empezara a estudar literatura inglesa, pola mañá ía a universidade e despois daba clases a nenos, había nenos que viñan a casa a fin de semana”.
“Un día pola mañá empezou un bombardeo. Caeu unha bomba na casa. Nas rúas había xente e disparos. A nosa nai recibiu un tiro no peito. Parecía que ía morrer. Mirábanos. Colleu un pano e fixo presión no peito. Pasou un rato e deixou de sangrar. Repúxose. O meu irmán pequeno tamén se mancou. Ela non quixo que a acompañara ninguén ao hospital. Levou ao neno, foron camiñando. Non nos deixou saír.”
“Caeu unha bomba na casa. Nas rúas había xente e disparos. A nosa nai recibiu un tiro no peito. Parecía que ía morrer. Mirábanos. Colleu un pano e fixo presión no peito. Pasou un rato e deixou de sangrar. Repúxose”
“Sería no 2015 cando regresamos a Dier-ez-Zor. Paramos noutra zona da cidade, tamén de aluguer. A miña nai volveu á universidade e Zhour ía con ela, tamén volveu traballar. Pero faltaba a luz, faltaba a auga, non había comida. Seguía a guerra. Decidimos marchar a Damasco, a capital. Pero alí tamén faltaba de todo e por riba non había traballo. Meu irmán saíu o primeiro para Alxeria. A nai xuntounos a todos e marchamos para Alxeria. Botaríamos alá outro ano. Moi difícil. Tampouco había traballo e a vida era moi cara. A nai decidiu que debíamos seguir todos xuntos”.
“Chegamos a Maghnia, preto da fronteira con Marrocos. O guía cobrou 700 euros por cada un dos cinco. Dicía ‘non queren sirios, non é legal’. Fomos camiñando, despois en coche e logo outra vez camiñando. Así, tres días. Camiñamos oito ou nove horas cada día. O home quedou coas maletas e díxonos que foramos a tal hotel xunto a fronteira de Melilla, que el nos enviaría as maletas alí. Quedouse con todo. Tiñamos cartos porque venderamos unhas terras. Pasamos tres días no hotel e o luns pola mañá entramos co resto da xente pola porta da fronteira española”.
A entrada en Europa
No 2016 a batalla por Dier-ez-Zor complícase. Entran en colisión as forzas da alianza democrática. Durante ese ano e o seguinte unha guerra cruzada entre o Dáesh, as forzas gobernamentais apoiadas por Rusia e a alianza democrática sustentada polos Estados Unidos debilita aos islamitas.
“En Melilla metéronos nun campo de refuxiados durante dúas ou tres semanas. Fixéronos entrevistas a todas. Querían saber se eramos sirias de verdade. Preguntáronos por dous nomes de hoteis da nosa cidade, polos nomes das universidades ás que fóramos. Leváronos a Málaga e despois nun autobús a Puente Genil, en Córdoba. Botamos alá tres meses. Polo menos o clima era coma o de Dier-ez-Zor. Estivemos ben, pero un día dixéronnos que toparan un sitio para nós e que nos enviaban para Coruña”.
En novembro do 2017, o goberno sirio anunciou que asumira o control de Dier-ez-Zor apenas unhas semanas despois de gañar a batalla por Rakka. Mais a guerra non rematou. Nas beiras do Éufrates os exércitos van e volven.
“Todos os sirios queren ir a Alemaña ou a Suecia. Din que alí nos tratan ben. Pero nós estamos ben aquí. Temos protección internacional, eu ando cursando un mestrado de literatura inglesa en Compostela e ela, Nour, estuda un dobre grado aquí na Coruña. O pequeno vive coa nai e con nós. O maior xa se independizou. Ten 27 anos. Algún día volveremos. Temos familia alí. Non queda moito das nosas propiedades. Sabemos que a cidade foi destruída. Non queremos… non podemos vivir alá”.
* As imaxes da versión inicial foron alteradas por petición das protagonistas da reportaxe.[data da corrección: 30/03]
